44ο Συνέδριο Παγκύπριας Ομοσπονδίας Φοιτητικών Ενώσεων (ΠΟΦΕΝ)
27 Δεκεμβρίου 2017 Κρατική Έκθεση
Ψήφισμα για Οικονομία
Η παγκόσμια οικονομική κρίση που ταλανίζει σήμερα σχεδόν ολόκληρη την ανθρωπότητα εκδηλώθηκε με την κατάρρευση των Leehman Brothers το 2008 στις Η.Π.Α. σαν μια αρχικά χρηματοοικονομική κρίση. Σταδιακά η οικονομική κρίση, ως ακόμη μια κρίση του καπιταλιστικού συστήματος επεκτάθηκε σε όλους τους τομείς της οικονομίας και επηρέασε ολόκληρο τον πλανήτη. Αυτή η κρίση αποδεικνύεται ξεκάθαρα ότι έχει μεγαλύτερο βάθος και διάρκεια από προηγούμενες οικονομικές κρίσεις.
Δυστυχώς και σε αυτή την οικονομική κρίση, τις πιο σκληρές και οδυνηρές συνέπειες υφίστανται οι εργαζόμενοι και οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Εκατομμύρια εργαζόμενοι σ’ όλο τον κόσμο χάνουν τη δουλειά τους ενώ τα εισοδήματα όλο και περισσότερων ανθρώπων μειώνονται δραματικά με αποτέλεσμα να οδηγούνται στη φτώχεια και στην εξαθλίωση.
Οι επιπτώσεις της κρίσης ήταν και είναι σαρωτικές και στις περισσότερες χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι πλείστες κυβερνήσεις, προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση, με μέτρα που είναι στην ίδια λογική με τις αιτίες που δημιούργησαν την κρίση. Η ανεργία αυξάνεται πέραν κάθε προηγουμένου ορίου και έχει γίνει πλέον μόνιμη, ανεξάρτητη δηλαδή από κάθε οικονομική συγκυρία. Αυτό που έγινε γνωστό ως κράτος προνοίας στις ευρωπαϊκές χώρες ξεχαρβαλώνεται, μειώσεις μισθών, θεσμοθέτηση της φτηνής και ευέλικτης εργασίας με ταυτόχρονη επέκταση των ωραρίων, μειώσεις κοινωνικών παροχών, συντάξεων, σμίκρυνση του κοινωνικού κράτους και ιδιωτικοποίηση οργανισμών δημόσιας ωφελείας, αύξηση του ΦΠΑ και άλλων φόρων κατανάλωσης, αύξηση των ορίων αφυπηρέτησης κλπ. Στις νεοφιλελεύθερες αυτές πολιτικές υπήρξαν και συνεχίζουν πολύ έντονες αντιδράσεις. Εκατομμύρια εργαζόμενοι, οι μόνοι που δε φταίνε για την κρίση, βγαίνουν στους δρόμους ζητώντας τερματισμό των μέτρων λιτότητας και δίκαια κατανομή των βαρών. Την ίδια στιγμή, κράτη, επιχειρήσεις και νοικοκυριά βρίσκονται καταχρεωμένα σε βαθμό που δε διαφαίνεται τρόπος υπέρβασης του αδιεξόδου. Ο Παγκόσμιος χαρακτήρας της καπιταλιστικής κρίσης δεν αφήνει περιθώρια στις φτωχότερες χώρες και γενικότερα στις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις του λαού, που δέχονται ολομέτωπη επίθεση από τις δυνάμεις του διεθνούς μονοπωλιακού κεφαλαίου οι οποίες με κάθε μέσο προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους και να διασφαλίσουν την ύπαρξή τους.
Τα καταπιεστικά μέτρα που επιβάλλουν σε χώρες και λαούς οργανισμοί, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), με αφορμή το πρόβλημα των δημοσιονομικών χρεών, οι επισφαλείς και ανεξέλεγκτοι όροι λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθώς επίσης και οι εκμεταλλευτικοί όροι διεξαγωγής του παγκόσμιου εμπορίου, τους οποίους επιβάλλει προς όφελος του μονοπωλιακού-πολυεθνικού κεφαλαίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, επιτείνουν την κρίση και οξύνουν τα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα των κρατών. Δυστυχώς οι δυνάμεις αυτές δείχνουν να έχουν υποστήριξη σε πολιτικό επίπεδο από τις δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού στις διάφορες χώρες.
Κυπριακή Οικονομία:
Αναπόφευκτα, η παγκόσμια οικονομική κρίση επηρέασε αρνητικά τη μικρή αλλά ανοικτή κυπριακή οικονομία. Η απότομη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας τροφοδότησε την αύξηση της ανεργίας και έφερε την απότομη μείωση των εσόδων του κράτους.
Αυτό που καθόρισε τις αρνητικές εξελίξεις στην οικονομία της Κύπρου ήταν η αλόγιστη επέκταση και έκθεση των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα. Οι ανεξέλεγκτες επενδύσεις τους σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου οδήγησαν την Κύπρο σε συνεχείς υποβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης. Ως αποτέλεσμα ήταν να πληγεί σε τέτοιο βαθμό η πιστοληπτική αξιοπιστία της Κύπρου στις διεθνείς αγορές, ώστε να μην μπορεί να εξασφαλίσει τα αναγκαία δάνεια για αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους και ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Αυτό είναι εξόφθαλμο αν συγκρίνει κανείς τα €19 δις που χρειαζόμαστε για να κλείσουμε τη μεγάλη τραπεζική τρύπα.
Η κυβέρνηση Αναστασιάδη πρότεινε και συμφώνησε χωρίς καμία ουσιαστική διαπραγμάτευση με την πολιτική ηγεσία του τόπου το λεγόμενο bail-in κάτι που είχε τραγικές επιπτώσεις για τον τόπο μας. Η παρούσα κυβέρνηση αποδέχτηκε το κούρεμα των καταθέσεων και την αναπροσαρμογή του φόρου επί των τόκων των καταθέσεων, που ουσιαστικά καταρρακώνει την Κυπριακή οικονομία και την αξιοπιστία του τραπεζικού μας συστήματος. Η πιστωτική ασφυξία που ακολούθησε και η έλλειψη ρευστότητας στην οικονομία, οδήγησε στο κλείσιμο χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στην εκτίναξη της ανεργίας αρχικά στο 17,2% με 76,000 άνεργους. Το Μάρτιο του 2013 αποδείχθηκε για άλλη μια φορά η ξεκάθαρη έλλειψη αλληλεγγύης από τις χώρες της Ευρωζώνης, προεξάρχουσας της Γερμανίας, αλλά και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η Τρόικα με την υπογραφή του Μνημονίου δεν έδειξε καμία διάθεση για βοήθεια αλλά το αντίθετο. Όλες οι προεκλογικές δεσμεύσεις της Κυβέρνησης αθετήθηκαν πλήρως, ακολουθώντας πιστά τις εντολές των διεθνών δανειστών μας.
Ταυτόχρονα όλο αυτό το διάστημα δε λαμβάνονταν υπ’ όψιν τα οργανωμένα σύνολα αλλά ούτε και το Συνδικαλιστικό Κίνημα. Φτάσαμε στο σημείο να καταργείται ουσιαστικά ένας θεσμός για την Κυπριακή κοινωνία που ονομάζεται κοινωνικός διάλογος.
Τα μέτρα τα οποία περιέχονταν στη συμφωνία της κυβέρνησης με την Τρόικα για τις πολιτικές λιτότητας, ήταν μέτρα οδυνηρά για τους εργαζόμενους και τη νέα γενιά. Αντανακλούσαν τη νεοφιλελεύθερη φιλοσοφία και πολιτική και ήταν ανάλογα με τις πολιτικές που επέβαλε η Τρόικα, σε όλες τις άλλες χώρες που αναγκάστηκαν να προσφύγουν στο μηχανισμό, πολιτικές με τις οποίες το φοιτητικό κίνημα μας, πάντα διαφωνούσε και αμφισβητούσε.
Το 44ο Συνέδριο της ΠΟΦΕΝ θεωρεί ότι το Μνημόνιο Αναστασιάδη-Τρόικα είχε τραγικές επιπτώσεις για το λαό μας. Μέσα από τη συμφωνία σκοτώθηκε η προοπτική και η ελπίδα για το Κυπριακό κράτος αλλά και συνολικότερα το λαό μας. Διαπιστώνουμε ότι η πολιτική και η φιλοσοφία των μνημονίων και της λιτότητας αποκόπτει ή καταργεί κοινωνικές δαπάνες, επιβάλλει δυσβάστακτους φόρους για τα κυπριακά νοικοκυριά και κουτσουρεύει το κοινωνικό κράτος.
Η υποτιθέμενη έξοδος από το Μνημόνιο δε σημαίνει και τερματισμό των μνημονιακών πολιτικών της λιτότητας. Το δηλώνει καθημερινά η Κυβέρνηση δια των Υπουργών της. Επιμένει στη συνέχιση της ίδιας σκληρής οικονομικής πολιτικής που εφάρμοσε τα τελευταία τρία χρόνια. Δεν ήταν λίγες οι φορές που ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι και να μην μας είχαν επιβάλει αυτούς τους καταστροφικούς όρους με το Μνημόνιο, η Κυβέρνηση Αναστασιάδη θα τους είχε εφαρμόσει έτσι κι αλλιώς. Τρανό παράδειγμα αυτής της φιλοσοφίας οι ιδιωτικοποιήσεις.
Δεν μπορούμε να αποδεχτούμε την ιδιωτικοποίηση των κερδοφόρων ημικρατικών οργανισμών, οργανισμών κοινής ωφέλειας που προσέφεραν πολλά στο κράτος αλλά και στην κοινωνία συνολικότερα. Οι Ημικρατικοί οργανισμοί οικονομικά έχουν βοηθήσει το κράτος με αρκετά εκατομμύρια για ενίσχυση των ταμείων του όλα αυτά τα χρόνια. Η αθέτηση των προεκλογικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης όσον αφορά τους Ημικρατικούς Οργανισμούς δεν εξηγείται παρά μόνο μέσα από την γνωστή ιδεολογική ταύτιση των κυβερνώντων με τις καταστροφικές επιλογές της Τρόικας για λιτότητα, απορρύθμιση και ιδιωτικοποιήσεις και γενικότερα για μεταφορά των βαρών που προκάλεσε η τραπεζική κρίση στους ώμους της χαμηλών και μεσαίων εισοδηματικών στρωμάτων. Οι ημικρατικοί οργανισμοί έχουν προσφέρει πάρα πολλά τόσο στο κράτος όσο και στον Κύπριο πολίτη. Η ιδιωτικοποίηση αυτών των οργανισμών θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε αύξηση των τιμών, καθώς και σε μειώσεις μισθών ή ακόμα και απολύσεις εργαζομένων. Άλλωστε υπάρχουν πάμπολλα παραδείγματα ανά το παγκόσμιο που αποδεικνύουν την κερδοσκοπία των ιδιωτών σε βάρος του καταναλωτή, όπως στις Η.Π.Α. όπου η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος αυξήθηκε κατά 200% σε ώρες αιχμής, αμέσως μετά την ιδιωτικοποίησή του. Ηδή τα πρώτα δείγματα γραφής διαφαίνονται και στην Κύπρο με την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού Λεμεσού. Πέραν των σοβαρών προβλημάτων που προκύπτουν στη λειτουργία του λιμανιού, καθώς υποτάσσεται στις κερδοσκοπικές ανάγκες των ιδιωτών, πρόκειται και για ξεπούλημα καθώς αναμένονται μόλις 700 εκ. ευρώ στα ταμεία του κράτους αντί για τα 2,5 δις ευρώ που υποσχόταν η κυβέρνηση. Επίσης σύμφωνα με έκθεση του ΕΤΕΚ εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν τεράστια προβλήματα ασφαλείας σε περίπτωση απώλειας κρίσιμων σημείων δικτύου όπως διεθνή τηλεφωνικά κέντρα, κέντρα κινητής τηλεφωνίας, επίγειοι δορυφορικοί σταθμοί, σταθμοί διεθνών υποθαλάσσιων καλωδίων, πύργοι ελέγχου αεροδρομίων, κλπ.
Επισημαίνεται επίσης ότι τα συμφέροντα των ιδιωτών που θα αναλάβουν τη Cyta, Αρχή Λιμένων και την ΑΗΚ δεν ευθυγραμμίζονται κατ’ ανάγκη με την εθνική ασφάλεια του κράτους. Είναι χαρακτηριστικό, όπως αναφέρεται στην έκθεση, ότι στα πλαίσια σύναψης στρατηγικών συμφωνιών για προμήθεια εξοπλισμού ή υπηρεσιών, οι νέοι ιδιοκτήτες των ημικρατικών οργανισμών είναι πιθανόν να επιδιώξουν συνεργασίες με εταιρείες που πρόσκεινται σε εχθρικές χώρες. Αποδεικνύεται λοιπόν περίτρανα ότι η ιδιωτικοποίηση των ημικρατικών οργανισμών Cyta, Αρχή Λιμένων και ΑΗΚ θα έχει επίσης σοβαρές επιπτώσεις για την ασφάλεια και λειτουργία της Εθνικής Φρουράς, της Αστυνομίας, της Πολιτικής Αεροπορίας και άλλων ζωτικών υπηρεσιών του κράτους. Η καταψήφιση στη Βουλή του προϋπολογισμού που αφορά το ταμείο αποκρατικοποίησεων είναι ένα σωστό βήμα προς την αποτροπή των ιδιωτικοποιήσεων.
Οι εκποιήσεις περιουσιών δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να στοχεύουν την πρώτη κατοικία, τη μικρή επαγγελματική στέγη και τα αγροτικά τεμάχια. Αντιθέτως σε τέτοιες περιπτώσεις οι δανειολήπτες και οι εγγυητές πρέπει να προστατεύονται με τις κατάλληλες ασφαλιστικές δικλείδες και όχι να καταντούν έρμαιο στα χέρια των τραπεζών και διαφόρων ταμείων που επιδιώκουν να πολλαπλασιάσουν τα κέρδη τους από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Είναι ξεκάθαρο ότι για την Κυβέρνηση αποτελεί πολιτικό στόχο η εφαρμογή των εκποιήσεων και ήδη ξεκίνησε να εφαρμόζεται σε μεμονωμένες περιπτώσεις πολιτών.
Η κυβέρνηση προχώρησε ήδη με την συμφωνία η οποία πάρθηκε από κοινού με την Ε.Ε. για την πώληση του 75% των μετοχών του Συνεργατισμού σε 3 φάσεις, ενώ στην πράξη αποδείχθηκε ότι υπάρχει σοβαρή προοπτική του οργανισμού για να φέρει μεγάλα κέρδη στο μέλλον. Η κυπριακή κοινωνία έχει ήδη παρατηρήσει την κοινοπραξία του συνεργατισμόυ και της εταιρείας Altamira, γεγονός που θα επιφέρει την εκποίηση πρώτων κατοικιών για να μειώσει τα κόκκινα δάνεια του. Ο Συνεργατισμός έχει την πλειοψηφία των οικιστικών δανείων στην Κύπρο. Είναι ο οργανισμός που στηρίζει τα νοικοκυριά, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους αγρότες, τους φοιτητές, τους συνταξιούχους κλπ. Έτσι τυχόν μετάβαση του σε τρίτους θα είναι καταστροφικό για ολόκληρη την Κυπριακή κοινωνία. Είναι ξεκάθαρο πλέον και ευδιάκριτο ότι ο τρόπος λειτουργίας του Συνεργατισμού και οι υπηρεσίες του προς τους πολίτες του τόπου, έχουν αλλάξει ραγδαία και δεν έχει καμία σχέση με το τι ήταν στον παρελθόν. Ο Συνεργατισμός αποτελεί ακόμα ένα τρανταχτό παράδειγμα ότι η Κυβέρνηση προσπαθεί να συρρικνώσει το κοινωνικό κράτος και τις όποιες προσπάθειες έγιναν στο παρελθόν για στήριξή των οικονομικών και υπηρεσιών των πολιτών.
Μετά από 4 σχεδόν χρόνια απραξίας, αναζητήσεων και παλινδρομήσεων η κυβέρνηση αναγκάστηκε να καταθέσει στη Βουλή τα νομοσχέδια του ΓΕΣΥ και της αυτονόμησης του. Παρά το γεγονός ότι το νομοσχέδιο εγκρίθηκε από τη Βουλή, φαίνεται ότι η Κυβέρνηση δεν προωθεί ιδιαίτερα την εφαρμογή του νομοσχεδίου με αποτέλεσμα να παγοποιούνται οι διαδικασίας για την εφαρμογή του. Η κυβέρνηση επιβάλλεται να προχωρήσει στη στήριξη των κρατικών νοσηλευτηρίων με τη δημιουργία και στελέχωση της δομής, με την ενίσχυσή τους σε εξοπλισμό και αναλώσιμα, με την παροχή κινήτρων στους επαγγελματίες υγείας. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο είναι επιτακτική η ανάγκη να προωθηθούν εκείνες οι αλλαγές που θα καταστήσουν τα δημόσια νοσηλευτήρια βιώσιμα, θα αποκτήσουν λειτουργική και διοικητική αυτοτέλεια, καθώς και τη δυνατότητα να χειρίζονται τους πόρους τους. Επίσης πρέπει να εγκαταλειφθεί η όποια προσπάθεια για πολυασφαλιστικό ΓΕΣΥ κάτι που θα οδηγήσει στη διαβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στη βάση οικονομικών διαχωρισμών.
Το νομοσχέδιο για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του κόσμου, αλλά ούτε και στην κάλυψη των πραγματικών αναγκών στο σήμερα. Παρά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για ριζοσπαστική μεταρρύθμιση της κοινωνικής πολιτικής του κράτους, η οποία θα επιφέρει κοινωνική δικαιοσύνη, στην ουσία πρόκειται για μετονομασία του Δημοσίου Βοηθήματος σε ΕΕΕ με αρνητικό πισωγύρισμα. Στην ουσία το μόνο που κατάφεραν οι Κυβερνώντες ήταν να αντικαταστήσουν τις παροχές που δίνονταν σε όσους λάμβαναν το Δημόσιο Βοήθημα, με την τεράστια διαφορά ότι εξαντλούνται στη στήριξη της ακραίας φτώχειας με κονδύλια που προέρχονται από μειώσεις και περικοπές από τα μικρομεσαία στρώματα της κοινωνίας, καθώς και τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Είναι αποκαλυπτικό το γεγονός ότι το 2013 περίπου 66 χιλ. συνταξιούχοι έπαιρναν τη μικρή επιταγή ενώ το 2015 περίπου 42 χιλ., δηλαδή 24 χιλ. λιγότεροι. Επισημαίνουμε θετικά τη συμπερίληψη των ανέργων στη δεξαμενή των υποψηφίων για το Ε.Ε.Ε, γεγονός όμως που δεν αναιρεί τη φιλοσοφία του.Οι μειώσεις στις παροχές και ο περιορισμός του κοινωνικού κράτους είναι ιδεολογικό- πολιτική θέση και δεν είναι λίγες οι φόρες που κάποιοι προσπάθησαν να την υλοποιήσουν μέσω των νεοφιλελεύθερων πολιτικών τους. Με τους κυβερνητικούς χειρισμούς και αφαιρώντας ή μειώνοντας αυτή τη μικρή βοήθεια από χιλιάδες συμπολίτες, η κυβέρνηση ΔΗΣΥ έδειξε και πάλι το νεοφιλελεύθερο και απάνθρωπο πρόσωπό της.
Καθόλου ανεπηρέαστοι δεν έμειναν και οι συνταξιούχοι αφού η Κυβέρνηση αφαίρεσε τη συμπληρωματική σύνταξη, κατάργησε το πασχαλινό επίδομα, κατάργησε τη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τη δωρεάν μεταφορά και έκοψε τη μικρή σύνταξη από χιλιάδες συνταξιούχους.
Το διάταγμα φιλελευθεροποίησης του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων αποτελεί άλλο ένα αντιλαϊκό μέτρο το οποίο οδήγησε σε δυσμενείς συνέπειες για τον κυπριακό λαό. Οι μεγάλες επιχειρήσεις αυξάνουν τα κέρδη τους ενώ οι μικροεπιχειρήσεις κλείνουν η μία μετά την άλλη. Ταυτόχρονα οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να δουλεύουν και τις Κυριακές με αυξημένα ωράρια. Αυξάνονται επιπλέον οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης με εξευτελιστικούς μισθούς, οι οποίοι αντιμέτωποι με την ανεργία καταλήγουν να αποδέχονται εργασία με δυσβάστακτους για τους ίδιους όρους. Η προσπάθεια της πλειοψηφίας της βουλής να αντιμετωπίσει νομικά και αυτή την νεοφιλελεύθερη πολιτική της Κυβέρνησης αντιμετωπίζεται για ακόμα μια φορά με την αναπομπή του νόμου από τον ΠτΔ και την απόρριψη του νόμου από το Ανώτατο Δικαστήριο, κάτι το οποίο δηλώνει ξεκάθαρα, την πολιτική κατεύθυνση των κυβερνώντων. Το πιο σημαντικό είναι ότι το μέτρο αυτό δεν έχει παρουσιαστεί στους δείκτες της οικονομίας ότι έχει βελτιώσει την κατάσταση στην οικονομία. Αντίθετα, έχει αυξήσει τον αριθμό των ατόμων που εργάζονται με εξευτελιστικά ωράρια και συνθήκες και έχει αυξήσει τον κόσμο που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας λόγο του χαμηλού μισθολογίου.
Το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών ήταν ακόμα ένα πλήγμα στην οικονομία της Κυπριακής κοινωνίας. Η κυβέρνηση είχε συνειδητά αποφασίσει το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών και όλες οι ενέργειες της εξυπηρετούσαν αυτόν τον σκοπό. Η απουσία άλλωστε πραγματικού στρατηγικού σχεδιασμού που να διασφαλίζει τη βιωσιμότητα και όχι το ξεπούλημα των Κυπριακών Αερογραμμών καταδείκνυε την πρόθεση των κυβερνώντων. Η Βουλή η οποία στην πράξη ακύρωσε το Σχέδιου Αναδιάρθρωσης της εταιρείας που είχε ετοιμαστεί από την Air France, έχει επίσης, της δικές της ευθύνες για το που οδηγήθηκε η κατάσταση των Κυπριακών Αερογραμμών. Με το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών παρατηρείται αύξηση των αεροπορικών ναύλων κάτι που επηρεάζει τους φοιτητές του εξωτερικού σε μεγάλο βαθμό.
Η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας από την κυβέρνηση ευνόησε ξεκάθαρα τους μεγαλοιδιοκτήτες και επιβάρυνε τα φτωχότερα λαϊκά στρώματα. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι από τον ψηφισθέντα νόμο δεν εξαιρείται η φορολόγηση της πρώτης κατοικίας με αποτέλεσμα τη νύφη να πληρώνουν για ακόμα μια φορά τα φτωχότερα λαϊκά στρώματα. Ενώ η μεγάλη μερίδα της κοινωνίας, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, υπήρξε συνεπής με τις υποχρεώσεις της προς το Κράτος μια ισχνή μερίδα μεγαλοϊδιοκτητών συνεχίζει να λειτουργεί εις βάρος της κοινωνίας και αρνείται να καταβάλει την οφειλόμενη προς το Κράτος φορολογία για την ακίνητη περιουσία.
Η Κύπρος, αν ακολουθήσει συνετή και αποφασιστική πολιτική αποκτά τη δυνατότητα να γυρίσει την πλάτη στις αδιέξοδες και στείρες πολιτικές της λιτότητας που κατά κόρον επέβαλε το διεθνές και ευρωπαϊκό νεοφιλελεύθερο μοντέλο στις χώρες του νότου. Η Κύπρος μπορεί να απαντήσει με ανάπτυξη. Για να γίνουν όμως όλα αυτά πράξη και να μη μείνουμε για άλλη μια φορά στα λόγια και τις διακηρύξεις πρέπει να εργαστούμε με αποτελεσματικότητα, αποφασιστικότητα, ταχύτητα και προς τη σωστή κατεύθυνση. Κεντρικό στοιχείο του όλου σχεδιασμού είναι η δημιουργία τερματικού υγροποίησης ΦΑ. Δυστυχώς οι μεγάλες καθυστερήσεις που επιδεικνύει η Κυβέρνηση στην υλοποίηση του έργου θέτουν εν αμφιβόλω την υλοποίηση του. Παρά το γεγονός ότι η μελέτη για υγροποίηση του ΦΑ ήταν έτοιμη από το 2012, φαίνεται εν έτη 2017 ότι η Κυβέρνηση για τις δικές της πολιτικοοικονομικές σκοπιμότητες οδήγησε στην αδράνεια όλες τις διαδικασίες προχώρησης του ζητήματος του ΦΑ. Το τερματικό προσφέρει στην Κύπρο σειρά από πλεονεκτήματα: Με τη δημιουργία αυτού του μεγαλεπήβολου έργου διαμορφώνουμε νέα πολιτικά δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο. Με τις συμμαχίες που μπορούμε να εδραιώσουμε τόσο με άλλες χώρες της περιοχής, είναι ρεαλιστικό να επιτευχθεί η μετατροπή της χώρας μας σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο για μεταφορά Φυσικού Αερίου στις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες αγορές.
Η Κυβέρνηση Αναστασιάδη – Συναγερμού αντί να επενδύσει στη βιώσιμη ανάπτυξη, αντί να στηρίξει το κοινωνικό κράτος για να ανακουφίσει τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, αντί να νοικοκυρέψει το κράτος, συνεχίζει ακάθεκτη στη λογική της λιτότητας για τους πολλούς και της προνομιακής μεταχείρισης λίγων και εκλεκτών. Ενώ η Κυβέρνηση πανηγυρίζει ότι βγήκαμε από το μνημόνιο, ο προϋπολογισμός που κατέθεσε ενώπιων της Βουλής των Αντιπροσώπων για το 2018 διαπνέεται από μνημονιακή φιλοσοφία ,τις ίδιες πολιτικές λιτότητας και την προστασία των λίγων εις βάρος των φτωχών. Είναι με αυτές τις πολιτικές που η Κύπρος αναδεικνύεται πρωταθλήτρια της Ευρώπης στην εισοδηματική και κοινωνική ανισότητα και ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού δυσπραγεί.
Η Κυβέρνηση λοιπόν, διατηρεί μειωμένες τις δημόσιες δαπάνες για την ανάπτυξη και το όραμά της σχετικά με τη στρατηγική ανάπτυξης συνεχίζει να περνά μέσα από τις ιδιωτικοποιήσεις και το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου. Ταυτόχρονα καθηλωμένες διατηρούνται και οι δαπάνες για την κοινωνική πρόνοια. Η όποια ανάπτυξη έχει προκύψει ως αποτέλεσμα κυρίως απροσδόκητων εσόδων και συγκυριακών εξελίξεων στην περιοχή, κατανέμεται άνισα. Η εισοδηματικά ανισότητα αυξάνεται στην Κύπρο, και η χώρα μας κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις στην Ευρωζώνη σε ότι αφορά την εισοδηματική και κοινωνική ανισότητα. Οι άνεργοι ξεπερνούν τις 80 χιλιάδες εκ των οποίων τα 2/3 είναι μακροχρόνιοι άνεργοι πέραν των 6 μηνών, ενώ άλλες 42 χιλιάδες ήδη μετανάστευσαν για εξεύρεση εργασίας. Ο κίνδυνος φτώχειας, με βάση τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, απειλεί 234 χιλιάδες συνανθρώπους μας. Την τελευταία διετία τα εισοδήματα του 10% των πιο προνομιούχων αυξήθηκαν κατά 3,4%, σε αντίθεση με το 90% της κοινωνίας που υπέστη μείωση στο εισόδημα της. Σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις της Eurostat, η Κύπρος είναι η χώρα με την πιο άνιση κοινωνία σε όλη την Ε.Ε. Είναι με διαφορά η χώρα με τον ταχύτερο ρυθμό διεύρυνσης του χάσματος μεταξύ των κοινωνικών ομάδων. Παρουσιάζουμε τη μεγαλύτερη μείωση στους μισθούς από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2016 η αγοραστική αξία του μέσου μισθού θα έχει πάει πίσω κατά 20 χρόνια. Το εισόδημα της εργασίας, τα τελευταία τρία χρόνια έχει μειωθεί κατά €1,6 δις δηλαδή περίπου κατά 20%. Την ίδια στιγμή τα κέρδη του κεφαλαίου παραμένουν το 2016 σταθερά ενώ το 2017 παρουσίασαν αύξηση . Οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Αυτό είναι το success story για το οποίο αυτοεγκωμιάζεται η Κυβέρνηση.
Διαπιστώσεις – Συμπεράσματα:
Το Συνέδριο ξεκαθαρίζει ότι τα μέτρα που επιβλήθηκαν από την Τρόικα και αφορούν τα δικαιώματα των φοιτητών και των εργαζομένων, τις εργασιακές σχέσεις δεν υιοθετούνται. Επιπρόσθετα εναντιωνόμαστε στη συνολικότερη μείωση των κοινωνικών παροχών που αφορούν κοινωνικές δαπάνες, δαπάνες για την υγεία την παιδεία και τον πολιτισμό αλλά και στo κούρεμα που έγινε στα κονδύλια για την ανάπτυξη. Ιδιαίτερα διαφωνούμε με την επιπλέον αποκοπή 19 εκατομμυρίων από το κονδύλι για την Κρατική Φοιτητική Μέριμνα. Επιπλέον εναντιωνόμαστε στην αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης και καλούμε να τερματιστεί άμεσα κάθε προσπάθεια για περεταίρω αύξηση του ορίου και της διασύνδεσης του με το προσδόκιμο ζωής που θα έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις ιδιαίτερα στη νέα γενιά. Δεν μπορεί η Παιδεία να εντάσσεται στη γενικότερη κοινωνική πολιτική του κράτους, αλλά πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κοινωνικό αγαθό το οποίο πρέπει η πολιτεία να διαφυλάξει ως κόρη οφθαλμού.
Θα αγωνιστούμε για να δώσουμε προοπτική και ελπίδα στη νέα γενιά και στον τόπο γενικότερα. Αυτή την προσπάθεια δεν μπορεί να τελεσφορήσει μέσα από τον αδιέξοδο δρόμο του μνημονίου. Ακόμα και η εμπειρία από άλλες χώρες όπου εφαρμόστηκε το μνημόνιο με την Τρόικα λέει ότι είναι ενδεικτική για τα αποτελέσματα των Μνημονίων: Παρατηρείται σημαντική πτώση του βιοτικού επιπέδου των χωρών, οδηγούνται σε ύφεση που συνοδεύονται με συνεχείς περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και ωφελήματα των εργαζομένων. Επιπρόσθετα καταγράφεται σημαντική αύξηση του δημόσιου χρέους σε μη διαχειρίσιμα επίπεδα της τάξης πέραν του 110% του ΑΕΠ που επιφέρει νέα πιο επαχθή μέτρα. Οι Λαοί βιώνουν δραματικές κοινωνικές συνέπειες, με αποκορύφωμα την κοινωνική αποσάθρωση ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης ανεργίας.
Είναι σαφές ότι εδώ που έχει φτάσει η οικονομία μας δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Θα πρέπει να αναζητήσουμε λύσεις οι οποίες θα δίνουν στην οικονομία και την κοινωνία προοπτική, θα παρέχουν ευελιξία χειρισμών στην οικονομική πολιτική, θα δημιουργούν δυνατότητες ανάπτυξης, παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Στόχοι – Προτεραιότητες:
Έχοντας υπόψη τις συνθήκες που διαμορφώνονται μετά τη συνομολόγηση συμφωνίας με την Τρόικα, η ΠΟΦΕΝ θεωρεί ως θέματα άμεσης προτεραιότητας για το επόμενο χρονικό διάστημα τα εξής:
- Ζητούμε να υπάρξει πραγματική κάθαρση σε ότι αφορά τα θέματα της οικονομίας, ζητούμε αντικειμενική έρευνα επί του θέματος, χωρίς παρεμβάσεις και μικροπολιτικά συμφέροντα. Παράλληλα ζητούμε παραδειγματική τιμωρία των ενόχων για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η Κυπριακή Οικονομία.
- Συνέχιση του κοινού μετώπου με το Συνδικαλιστικό κίνημα έτσι όπως οικοδομείται το τελευταίο διάστημα, για τη δημιουργία ισχυρών αναχωμάτων αντίστασης κατά των αυξανόμενων προσπαθειών μείωσης μισθών και κουτσουρέματος δικαιωμάτων και άλλων κατακτήσεων των εργαζομένων.
- Να σταματήσει τα κουτσούρεμα όλων των κοινωνικών παροχών και να επανέλθουν τουλάχιστον στα επίπεδα του 2012.
- Να τερματιστεί η όποια προσπάθεια επέκτασης των ορίων συνταξιοδότησης σε όλους τους τομείς και παράλληλα διεκδικούμε την μείωση τους
- Διεκδίκηση αναπτυξιακής πολιτικής με άμεση συμμετοχή των τραπεζών μέσω της μείωσης των επιτοκίων, επιμήκυνση και άλλες διευκολύνσεις στην αποπληρωμή των στεγαστικών δανείων.
- Αποτελεσματική συμμετοχή στα πλαίσια του κοινωνικού διαλόγου στις αποφάσεις που θα έχουν να κάμουν με τον τρόπο εφαρμογής σημείων που περιλαμβάνονται στο μνημόνιο και αφορούν τους εργαζομένους.
- Τροποποίηση υφιστάμενης νομοθεσίας του Ε.Ε.Ε. έτσι που να βελτιωθούν τα κριτήρια και να διορθωθούν στρεβλώσεις που υπάρχουν.
- Να ληφθούν μέτρα για το θέμα των εκποιήσεων κατοικιών. Να προστατευθούν φυσικά πρόσωπα, τα οποία δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα, αλλά λόγω της κατάστασης έχουν περιέλθει χωρίς δόλο σε θέση να μην μπορούν να εκπληρώσουν τις δανειστικές τους υποχρεώσεις και να κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους. Να μπορούν τα άτομα αυτά να υποβάλουν σε αρμόδιο Δικαστήριο αίτηση για ρύθμιση των οφειλών τους, είτε του συνόλου είτε μέρους των οφειλών τους. Να ληφθούν σοβαρά μέτρα κοινωνικής προστασίας για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και ιδιαίτερα των ανέργων.
- Μέτρα για στήριξη της απασχόλησης και απάμβλυνση της ανεργίας. Χωρίς ημίμετρα, με σοβαρή στρατηγική και σχεδιασμό που να ανοίγει προοπτική σε πραγματικές θέσεις εργασίας.
- Αποτελεσματικότερη νομοθετική παρέμβαση από πλευράς της πολιτείας για διασφάλιση ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων και καταπολέμηση του φαινομένου της υπόσκαψης των συλλογικών συμβάσεων μέσα από τη χρησιμοποίηση με ανήθικο και αθέμιτο τρόπο, διαθέσιμης φτηνής εργατικής δύναμης. Ιδιαίτερα επαναλαμβάνουμε το αίτημα για εισαγωγή νομοθεσίας που να δίνει δυνατότητα στον Υπουργό Εργασίας, να επεκτείνει και να καθιστά υποχρεωτική την ισχύ συλλογικών συμβάσεων, όταν και εφόσον διαπιστώνεται ότι δημιουργείται απορρύθμιση της εργασίας και αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων.
- Να τερματιστεί η όποια προσπάθεια μείωσης του κατώτατου μισθού ή αποκοπής του 13ου μισθού.
- Να σταματήσει άμεσα η μείωση στις συντάξεις να επανέλθουν στα προ μνημονίου επίπεδα.
- Να επέλθει διαφάνεια και να τιμωρηθούν παραδειγματικά όσοι αποδειχτεί ότι εμπλέκονται σε σκάνδαλα διασπάθισης δημοσίου χρήματος και παραβίασης του ασυμβίβαστου.
- Να εγκαταλειφθεί κάθε προσπάθεια εφαρμογής του πολυασφαλιστικού στον τομέα της δημόσιας υγείας.
- Να σταματήσουν οι ενέργειες για ιδιωτικοποιήσεις Ημικρατικών Οργανισμών. Να εισακουσθούν οι Συνδικαλιστικές Οργανώσεις των εργαζομένων των Ημικρατικών Οργανισμών.
- Να προωθηθεί περαιτέρω και να στηριχθεί το ιδρυθέν ταμείο υδρογονανθράκων, μέσα από το οποίο τα έσοδα από το Φυσικό Αέριο θα βοηθήσουν την κοινωνία την ίδια αφού θα διατίθενται για τη στήριξη της βιομηχανίας και των αναγκαίων ενεργειακών υποδομών, για την ενίσχυση του ετήσιου κρατικού προϋπολογισμού και στην εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους και στις επενδύσεις προς όφελος των μελλοντικών γενεών. Την ίδια στιγμή να προχωρήσει άμεσα η κυβέρνηση στη δημιουργία τερματικού υγροποίησης του φυσικού αερίου.